Jazda pod wpływem alkoholu – konsekwencje prawne i możliwości obrony

 

Kto jest zagrożony odpowiedzialnością za jazdę pod wpływem alkoholu?

Jako doświadczony adwokat specjalizujący się w sprawach komunikacyjnych w Jarocinie i całej południowej Wielkopolsce, muszę podkreślić, że problem jazdy po alkoholu dotyka osoby z różnych środowisk i grup społecznych. Wbrew powszechnym stereotypom, nie jest to problem zarezerwowany wyłącznie dla osób z marginesu społecznego czy zawodowych alkoholików.

W mojej praktyce przy Alei Niepodległości 6 w Jarocinie prowadziłam sprawy lekarzy, nauczycieli, przedsiębiorców i osób na wysokich stanowiskach. Alkohol nie wybiera – każdy może popełnić błąd, który prowadzi do poważnych konsekwencji prawnych.

Regulacje prawne – przestępstwo czy wykroczenie?

Zgodnie z polskim prawem, jazda pod wpływem alkoholu może być zakwalifikowana jako:

1. Przestępstwo z art. 178a Kodeksu karnego – gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila (lub ponad 0,25 mg alkoholu w wydychanym powietrzu)

2. Wykroczenie z art. 87 Kodeksu wykroczeń – gdy zawartość alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila (lub od 0,10 do 0,25 mg w wydychanym powietrzu)

Osoby z niższymi wartościami nie ponoszą odpowiedzialności karnej.

Z mojego doświadczenia w sądach w Jarocinie, Pleszewie i Krotoszynie wynika, że kluczowe znaczenie ma pierwszy pomiar dokonany alkomatem po zatrzymaniu. Zazwyczaj wykonuje się kilka pomiarów w odstępach czasowych, by ustalić, czy stężenie alkoholu rośnie (co świadczy o niedawnym spożyciu) czy maleje (co wskazuje na tzw. “kaca”). Ma to istotny wpływ na późniejszą ocenę czynu przez sąd.

Jakie kary grożą za jazdę pod wpływem alkoholu?

Przy wykroczeniu (art. 87 k.w.):

• Areszt lub grzywna powyżej 50 zł
• Zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat

Przy przestępstwie (art. 178a k.k.):

• Grzywna
• Kara ograniczenia wolności
• Kara pozbawienia wolności do 2 lat
• Obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów (minimum 3 lata, maksymalnie dożywotnio)

Warto zaznaczyć, co często pomijają moi klienci z Jarocina i okolic, że zakaz prowadzenia pojazdów liczy się od momentu faktycznego zatrzymania prawa jazdy, a nie od wydania wyroku. W wyroku sąd powinien zaliczyć okres zatrzymania dokumentu na poczet orzeczonego zakazu.

W mojej praktyce w południowej Wielkopolsce obserwuję, że przy wymierzaniu kary sąd bierze pod uwagę przede wszystkim:

• Ilość alkoholu we krwi
• Okoliczności jazdy (pora dnia, miejsce, natężenie ruchu)
• Wcześniejszą karalność sprawcy

Czy potrzebny jest adwokat w sprawie o jazdę pod wpływem alkoholu?

Chociaż odpowiedź zawsze zależy od indywidualnej sytuacji kierowcy, z mojego doświadczenia w Jarocinie i okolicznych miejscowościach wynika, że warto co najmniej skonsultować się z doświadczonym obrońcą. Profesjonalny adwokat może:

• Pomóc uzyskać łagodniejszy wymiar kary i zakazu prowadzenia pojazdów
• Dążyć do warunkowego umorzenia postępowania (w określonych przypadkach)
• Uzyskać dostęp do akt sprawy i opracować najkorzystniejszą strategię obrony
• Uczestniczyć w przesłuchaniach i reprezentować klienta na rozprawie
• Sporządzić apelację od niekorzystnego wyroku
• Wynegocjować korzystną ugodę z prokuratorem

Pomoc obrońcy jest szczególnie istotna dla osób, którym prawo jazdy jest niezbędne do wykonywania zawodu. W mojej praktyce w sądach rejonowych w Jarocinie, Pleszewie czy Kaliszu często udaje się wywalczyć ograniczenie zakazu prowadzenia pojazdów tylko do określonej kategorii (np. wyłącznie do kategorii B, z wyłączeniem pojazdów ciężarowych).

Rola adwokata w sprawie o jazdę pod wpływem alkoholu

W sprawach o jazdę pod wpływem alkoholu uniewinnienie jest praktycznie niemożliwe – badanie alkomatem lub krwi stanowi niepodważalny dowód. Jako adwokat z wieloletnim doświadczeniem w Jarocinie wiem jednak, że możliwe jest złagodzenie kary lub nawet jej całkowite uniknięcie poprzez warunkowe umorzenie postępowania.

W ramach obrony podejmuję szereg działań zmierzających do minimalizacji odpowiedzialności karnej klienta:

• Sprawdzam świadectwo wzorcowania alkomatu
• Weryfikuję pewność pomiaru
• Sprawdzam, czy kierowca faktycznie poruszał się po drodze publicznej
• W uzasadnionych przypadkach powołuję biegłego do przeprowadzenia badania retrospektywnego
• Porównuję wyniki badań krwi z badaniami alkomatem
• Analizuję sytuację osobistą klienta pod kątem okoliczności łagodzących

Z mojej praktyki w sprawach prowadzonych dla mieszkańców Jarocina i okolicznych miejscowości wynika, że w niektórych przypadkach możliwe jest zakwalifikowanie czynu jako wykroczenia zamiast przestępstwa (szczególnie przy granicznych pomiarach), co znacząco zmniejsza konsekwencje prawne.

Przebieg postępowania w sprawie o jazdę pod wpływem alkoholu

Czas trwania postępowania

Czas trwania sprawy zależy od jej złożoności. Z mojego doświadczenia w sądach południowej Wielkopolski wynika, że:

• Postępowanie prowadzone przez organy ścigania trwa zazwyczaj 1-3 miesiące
• Postępowanie przed sądem kończy się w przeciągu roku od zatrzymania
• W przypadku apelacji, sprawa może potrwać kilka miesięcy dłużej

Sprawa zostanie rozpoznana szybciej, jeśli kierowca zdecyduje się na dobrowolne poddanie się karze.

Wyrok nakazowy

Zdarza się, że sąd krótko po otrzymaniu aktu oskarżenia wydaje wyrok nakazowy – bez rozprawy, tylko na podstawie dokumentów. Oskarżonemu przysługuje prawo do wniesienia sprzeciwu w ciągu 7 dni od otrzymania wyroku. Po złożeniu sprzeciwu sąd musi wyznaczyć rozprawę i rozpoznać sprawę w normalnym trybie.

Jeśli sprzeciw nie zostanie złożony, wyrok staje się prawomocny. Może to być korzystne rozwiązanie, gdy kierowcy zależy na szybkim zakończeniu sprawy, a wymierzona kara jest relatywnie łagodna.

Przebieg rozprawy

Na rozprawie sąd:

1. Odczytuje akt oskarżenia
2. Pyta oskarżonego o przyznanie się do winy i chęć składania wyjaśnień
3. Przesłuchuje oskarżonego (jeśli ten zdecyduje się składać wyjaśnienia)
4. Przesłuchuje świadków
5. Pyta o dalsze wnioski dowodowe
6. Zamyka rozprawę i udziela głosu stronom (mowy końcowe)
7. Wydaje wyrok lub odracza jego wydanie na inny termin

Zażalenie na zatrzymanie prawa jazdy

Kierowcy, któremu zatrzymano prawo jazdy, przysługuje zażalenie na postanowienie o zatrzymaniu. W mojej praktyce w Jarocinie doradzam klientom, aby:

• Złożyli zażalenie w terminie 7 dni od otrzymania postanowienia
• Skierowali je do sądu za pośrednictwem prokuratora (lub do sądu wyższego rzędu, jeśli postanowienie wydał sąd)
• Wskazali okoliczności przemawiające za zwrotem dokumentu (np. przedwczesne zatrzymanie, brak przestępstwa, konieczność posiadania prawa jazdy ze względu na zawód czy opiekę nad rodziną)

Warto wiedzieć, że złożenie zażalenia może przedłużyć postępowanie nawet o kilka miesięcy, gdyż akta sprawy będą w tym czasie w dyspozycji sądu.

Często zadawane pytania

Czy mogę uniknąć rozprawy sądowej? Zasadniczo nie. Nawet przy uzgodnieniu kary z prokuratorem, musi ona zostać zatwierdzona przez sąd. Sprawa nie trafi do sądu tylko wtedy, gdy organ ścigania umorzy postępowanie, uznając że nie ma przesłanek do jego prowadzenia.

Czy warto przyznać się na policji? Przyznanie stanowi istotny dowód w sprawie i może przyspieszyć postępowanie. Sąd uwzględni je jako okoliczność łagodzącą przy wymiarze kary. Przy przyznaniu się może także nie być konieczne przesłuchiwanie świadków, co przyspieszy zakończenie sprawy.

Czy można odzyskać prawo jazdy przed zakończeniem sprawy? W wyjątkowych przypadkach tak, jeśli złożone zażalenie na zatrzymanie prawa jazdy zostanie uwzględnione. Jest to jednak bardzo rzadkie i zależy od indywidualnych okoliczności sprawy.

Jakie są możliwości złagodzenia zakazu prowadzenia pojazdów? Po upływie połowy okresu zakazu można ubiegać się o zmianę na zakaz prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową. W szczególnych przypadkach możliwe jest także wcześniejsze uznanie zakazu za wykonany.

Potrzebujesz pomocy prawnej? Skontaktuj się z Kancelarią w Jarocinie:

Adwokat Anna Konrady Kancelaria Prawna ul. Aleja Niepodległości 6, 63-200 Jarocin tel. +48 575 641 021