Jazda pod wpływem narkotyków – konsekwencje prawne i możliwości obrony

Kancelaria adwokacka w Jarocinie
Skala problemu jazdy pod wpływem narkotyków
Jako doświadczony adwokat prowadzący praktykę przy Alei Niepodległości 6 w Jarocinie, coraz częściej spotykam się ze sprawami dotyczącymi jazdy pod wpływem narkotyków. W przeciwieństwie do prowadzenia pojazdu po alkoholu, wykrywanie substancji odurzających w organizmie kierowcy jest znacznie bardziej złożone, co stwarza dodatkowe wyzwania zarówno dla organów ścigania, jak i dla obrony.
W mojej praktyce w sądach południowej Wielkopolski obserwuje niepokojący trend wzrostowy takich spraw. Dotyczy to kierowców w każdym wieku i z różnych środowisk – od młodych osób eksperymentujących z substancjami psychoaktywnymi, przez osoby stosujące leki zawierające środki odurzające, aż po kierowców zawodowych, którzy sięgają po narkotyki np. w celu utrzymania koncentracji podczas długich tras.
Regulacje prawne – jak kwalifikowana jest jazda po narkotykach?
Podobnie jak w przypadku alkoholu, jazda pod wpływem środków odurzających może być zakwalifikowana dwojako:
-
Przestępstwo z art. 178a Kodeksu karnego – gdy kierowca znajduje się “pod wpływem” środka odurzającego
-
Wykroczenie z art. 87 Kodeksu wykroczeń – gdy kierowca znajduje się “po użyciu” środka działającego podobnie do alkoholu
Kluczowa różnica w porównaniu z alkoholem polega na tym, że w przypadku narkotyków prawo nie określa konkretnych wartości granicznych. Ocena stanu kierowcy należy do biegłego, który analizuje wyniki badań i określa, czy substancja w danym stężeniu mogła wpłynąć na zdolności psychomotoryczne kierowcy.
Z mojego doświadczenia w sprawach prowadzonych dla mieszkańców Jarocina, Pleszewa czy Krotoszyna wynika, że ta niejednoznaczność stwarza istotne pole do działania dla obrońcy.
Jak wykrywane są narkotyki u kierowców?
Policja w przypadku podejrzenia, że kierowca znajduje się pod wpływem środków odurzających, przeprowadza test narkotykowy przy użyciu specjalnych testerów śliny. Są to testy wstępne, które jedynie sygnalizują obecność konkretnych substancji, jednak nie dają informacji o ich stężeniu w organizmie.
W przypadku pozytywnego wyniku testu, kierowca jest kierowany na badanie krwi, które stanowi właściwy dowód w sprawie. W niektórych sytuacjach, przy braku możliwości wykonania testu śliny lub przy odmowie poddania się badaniu, pobierana jest od razu krew do analizy.
Co ciekawe, w mojej praktyce w Jarocinie i okolicach zauważyłam, że policjanci nie zawsze mają przy sobie testery narkotykowe, co może prowadzić do nieuzasadnionych zatrzymań na podstawie jedynie subiektywnej oceny zachowania kierowcy.
Jakie kary grożą za jazdę pod wpływem narkotyków?
Przy wykroczeniu (art. 87 k.w.):
- Areszt lub grzywna powyżej 50 zł
- Zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat
Przy przestępstwie (art. 178a k.k.):
- Grzywna
- Kara ograniczenia wolności
- Kara pozbawienia wolności do 2 lat
- Obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów (minimum 3 lata, maksymalnie dożywotnio)
Podobnie jak w przypadku alkoholu, zakaz prowadzenia pojazdów liczy się od momentu faktycznego zatrzymania prawa jazdy, a nie od wydania wyroku.
W mojej praktyce w sądach rejonowych południowej Wielkopolski obserwuję, że przy wymierzaniu kary sąd bierze pod uwagę:
- Rodzaj wykrytego narkotyku i jego stężenie
- Okoliczności jazdy (pora dnia, miejsce, natężenie ruchu)
- Wcześniejszą karalność sprawcy
- Opinia biegłego dotycząca wpływu danej substancji na zdolność kierowania pojazdem
Dlaczego w sprawach o jazdę po narkotykach obrona adwokata jest szczególnie istotna?
Sprawy o jazdę pod wpływem narkotyków stwarzają znacznie więcej możliwości obrony niż sprawy “alkoholowe”. Jako adwokat z wieloletnim doświadczeniem w Jarocinie i całej południowej Wielkopolsce, zwracam uwagę na następujące elementy:
-
Wątpliwy stan dowodów – testery narkotykowe bywają zawodne i mogą dawać wyniki fałszywie pozytywne
-
Brak jednoznacznych norm granicznych – w przeciwieństwie do alkoholu, dla narkotyków nie ma określonych w przepisach wartości stężeń, które przesądzałyby o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia
-
Różny czas utrzymywania się substancji w organizmie – niektóre narkotyki (np. marihuana) mogą być wykrywalne we krwi przez wiele dni po użyciu, gdy już nie mają wpływu na zdolności psychomotoryczne
-
Konieczność opinii biegłego – opinia ta podlega weryfikacji i może być podważana
W mojej praktyce w Jarocinie często podważam wyniki testów narkotykowych poprzez:
- Kwestionowanie prawidłowości przeprowadzenia badania
- Analizę czasu, jaki upłynął od ewentualnego zażycia narkotyku
- Powołanie własnego biegłego do oceny wpływu danej substancji na zdolności kierowcy
- Wykazywanie, że wykryta substancja pochodzi z zażywanych legalnie leków
Przebieg postępowania w sprawie o jazdę pod wpływem narkotyków
Czas trwania postępowania
Sprawy o jazdę pod wpływem narkotyków trwają zazwyczaj dłużej niż sprawy alkoholowe, ponieważ:
- Badania laboratoryjne krwi na obecność narkotyków są czasochłonne
- Często konieczne jest powołanie biegłego
- W wielu przypadkach zlecane są dodatkowe opinie
Z mojego doświadczenia w sądach w Jarocinie, Pleszewie i Krotoszynie wynika, że całe postępowanie może trwać od kilku miesięcy do nawet 2 lat.
Czynności po zatrzymaniu
Po zatrzymaniu kierowcy podejrzanego o jazdę pod wpływem narkotyków:
- Policja przeprowadza test śliny
- W przypadku wyniku pozytywnego, kierowca jest kierowany na badanie krwi
- Prawo jazdy jest zatrzymywane
- Po uzyskaniu wyników badań krwi podejmowana jest decyzja o kwalifikacji czynu (przestępstwo lub wykroczenie)
Obrona na różnych etapach postępowania
Jako adwokat specjalizujący się w sprawach komunikacyjnych w Jarocinie i okolicznych miejscowościach, podejmuję działania obrończe na każdym etapie postępowania:
- Na etapie zatrzymania i badań – weryfikuję poprawność procedur i zabezpieczenia próbek
- W postępowaniu przygotowawczym – analizuję materiał dowodowy i składam wnioski o umorzenie
- Przed sądem – kwestionuję dowody i przedstawiam argumenty za łagodniejszą kwalifikacją czynu lub niższym wymiarem kary
Zażalenie na zatrzymanie prawa jazdy
Podobnie jak w przypadku alkoholu, kierowcy przysługuje prawo złożenia zażalenia na zatrzymanie prawa jazdy. W sprawach narkotykowych ma to szczególne znaczenie, gdyż często wyniki badań nie są jednoznaczne.
W zażaleniu można podnosić:
- Nieprawidłowości przy przeprowadzaniu testów
- Brak podstaw do uznania, że kierowca znajdował się pod wpływem środków odurzających
- Kwestionowanie wiarygodności testów narkotykowych
- Wskazanie na źródło wykrytej substancji (np. leki przepisane przez lekarza)
Przykładowa sprawa
Jeden z moich klientów z okolic Jarocina został zatrzymany do kontroli drogowej, podczas której policjant stwierdził “dziwne zachowanie” i przeprowadził test narkotykowy. Test wykazał obecność THC (substancji zawartej w marihuanie). Klient przyznał, że palił marihuanę, ale kilka dni wcześniej.
Po zatrzymaniu prawa jazdy i pobraniu krwi do badań, wyniki potwierdziły obecność THC, jednak w bardzo niskim stężeniu. Powołany przez nas biegły stwierdził, że przy takim stężeniu substancja nie mogła już wpływać na zdolności psychomotoryczne kierowcy.
Dzięki temu udało się przekwalifikować czyn z przestępstwa na wykroczenie, co znacząco zmniejszyło wymiar kary i długość zakazu prowadzenia pojazdów.
Często zadawane pytania
Czy mogę odmówić poddania się testowi na obecność narkotyków? Technicznie tak, ale odmowa może być traktowana jako poszlaka świadcząca przeciwko kierowcy. W takiej sytuacji policja i tak ma prawo zatrzymać prawo jazdy i skierować kierowcę na badanie krwi.
Czy leki na receptę mogą powodować pozytywny wynik testu narkotykowego? Tak, niektóre leki przeciwbólowe, przeciwdepresyjne czy przeciwlękowe mogą zawierać substancje dające pozytywny wynik testu. Dlatego zawsze warto informować policję o przyjmowanych lekach i mieć przy sobie receptę.
Czy mogę prowadzić pojazd po zażyciu CBD? To zależy od produktu. Legalne produkty z CBD powinny zawierać śladowe ilości THC, które teoretycznie nie powinny dawać pozytywnego wyniku testu. W praktyce jednak niektóre testy mogą wykryć nawet te minimalne ilości.
Jak długo utrzymują się narkotyki w organizmie? To zależy od substancji: THC może być wykrywalne we krwi przez 1-2 dni, w przypadku regularnego używania nawet do tygodnia. Amfetamina i pochodne – 1-3 dni, kokaina – 1-2 dni, opiaty – 1-3 dni.
Potrzebujesz pomocy prawnej? Skontaktuj się z Kancelarią w Jarocinie:
Adwokat Anna Konrady Kancelaria Prawna ul. Aleja Niepodległości 6, 63-200 Jarocin tel. +48 575 641 021