Zakaz prowadzenia pojazdów – co powinieneś wiedzieć

 

Czym jest zakaz prowadzenia pojazdów i na jak długo można go orzec?

Jako adwokat z wieloletnim doświadczeniem w sprawach karnych prowadzonych w sądach południowej Wielkopolski, często spotykam się z problemem zakazu prowadzenia pojazdów. Jest to środek karny, który sąd orzeka wobec kierowców prowadzących pojazdy pod wpływem alkoholu, obok innych kar przewidzianych w kodeksie.

Z mojej praktyki w Jarocinie i okolicznych miejscowościach wynika, że zakaz ten najczęściej dotyczy pojazdów wszystkich kategorii. Warto jednak wiedzieć, że istnieje możliwość ograniczenia go tylko do określonego rodzaju pojazdów, na przykład samochodów osobowych (kat. B). W wielu przypadkach udaje mi się uzyskać dla klientów właśnie takie ograniczenie.

Okres zakazu jest różny i zależy od okoliczności sprawy. Jeśli mamy do czynienia z przestępstwem, minimalna długość zakazu to 3 lata, ale w skrajnych przypadkach może być orzeczony nawet dożywotnio. Z mojego doświadczenia w sądach w Kaliszu, Pleszewie czy Krotoszynie wiem, że najważniejszymi czynnikami wpływającymi na długość zakazu są:

• stężenie alkoholu we krwi kierowcy
• wcześniejsza karalność za podobne przestępstwa

W przypadku wykroczenia (czyli tzw. “stanu po użyciu” alkoholu) zakaz może wynosić od 6 miesięcy do 3 lat.

Konsekwencje zakazu prowadzenia pojazdów

Zakaz prowadzenia pojazdow oznacza odebranie uprawnień do kierowania pojazdem na określony czas. W praktyce wygląda to tak, że kierowca zostaje pozbawiony prawa jazdy, a kierowanie przez niego pojazdem w tym okresie jest przestępstwem z art. 244 kodeksu karnego – złamanie zakazu sądowego.

Co ciekawe, w praktyce prowadzenia spraw w sądach jarocińskich zauważyłam, że wielu kierowców nie zdaje sobie sprawy z jednego istotnego faktu – jeśli zakaz przekracza rok, po jego zakończeniu konieczne będzie nie tylko wyrobienie nowego dokumentu, ale także ponowne zdanie egzaminu na prawo jazdy.

Z mojego doświadczenia przy ul. Aleja Niepodległości 6 w Jarocinie wynika, że warto również zwrócić uwage na moment rozpoczęcia biegu zakazu. Zazwyczaj liczy sie on od momentu fizycznego zatrzymania dokumentu prawa jazdy przez policje lub inny organ. Jeśli sprawa trafia do sądu, powinien on zaliczyć na poczet zakazu okres od zatrzymania prawa jazdy do wydania wyroku. Zawsze doradzam klientom, aby sprawdzili, czy w wyroku znajduje sie takie postanowienie. Jeśli nie – mozna wnioskować o uzupełnienie wyroku w tym zakresie.

Jazda mimo zakazu – poważne konsekwencje

Jako adwokat reprezentujący mieszkańców Jarocina i okolic, niejednokrotnie spotykałam się z przypadkami kierowców, którzy zdecydowali się na jazdę pomimo orzeczonego zakazu. Jest to bardzo ryzykowne zachowanie – policjant podczas rutynowej kontroli drogowej może sprawdzić, czy kierowca podlega zakazowi prowadzenia pojazdów.

W przypadku stwierdzenia złamania zakazu, sprawa trafia na policję, a nastepnie do sądu. Za to przestępstwo grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Dodatkowo sąd orzeka kolejny zakaz prowadzenia pojazdów, co w praktyce oznacza, że kierowca musi najpierw odbyć do końca pierwotny zakaz, a dopiero potem rozpoczyna się bieg nowego zakazu.

Pamiętam sprawę klienta z gminy Kotlin, który zdecydował się na jazdę pomimo zakazu, gdyż musiał pilnie przewieźć chorą matke do szpitala. Mimo tych okoliczności łagodzących, sąd wymierzył mu karę 6 miesiecy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 2 lata oraz dodatkowy zakaz prowadzenia pojazdow na okres 2 lat.

Możliwości skrócenia zakazu prowadzenia pojazdów

W polskim prawie istnieją dwie możliwości skrócenia zakazu prowadzenia pojazdów:

1. Zezwolenie na prowadzenie pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową (szerzej opisane w osobnej zakładce)
2. Wcześniejsze uznanie zakazu za wykonany

Druga z tych możliwości jest dostępna tylko dla niektórych kierowców. Dotyczy tylko osób, wobec których warunkowo umorzono postępowanie karne i jednocześnie orzeczono co najmniej 2-letni zakaz prowadzenia pojazdów. Oznacza to, że nie można z niej skorzystać, jeśli zakaz trwa krócej niż 2 lata lub został orzeczony w wyroku skazującym za jazdę po alkoholu.

Aby uzyskac taką możliwośc, muszą być spełnione łącznie następujące warunki:

• upłynęła już połowa okresu zakazu
• zakaz jest wykonywany co najmniej przez rok
• kierowca przestrzegał prawa w okresie obowiązywania zakazu

Z mojej praktyki w sądach rejonu jarocińskiego wynika, że sądy dość rzadko przychylają się do takich wniosków, ale warto próbować, jeśli spełnia się wymogi formalne.

Istnieje również możliwość uznania za wykonany dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów, jeżeli kierowca wykonywał zakaz przez co najmniej 15 lat i przestrzegał porządku prawnego. Dodatkowo sąd musi stwierdzić, że nie zachodzi obawa, iż kierowca ponownie dopuści się podobnego przestępstwa.

Jak złożyć wniosek o uznanie zakazu za wykonany?

Wniosek o uznanie zakazu za wykonany należy skierować do sądu wykonawczego, czyli sądu który wydał wyrok w pierwszej instancji (zazwyczaj będzie to sąd rejonowy). We wniosku należy opisać:

• w jakiej sprawie został wymierzony zakaz
• na jaki okres
• ile czasu zakazu już upłynęło
• czy kierowca przestrzegał porządku prawnego

Szczególnie istotne jest podanie argumentów przemawiających za zwolnieniem z dalszego wykonywania zakazu. Z mojej praktyki w sądach w Jarocinie, Pleszewie i Krotoszynie wynika, że najskuteczniejsze są argumenty dotyczące:

• sytuacji zawodowej (np. konieczność prowadzenia pojazdu w związku z pracą)
• sytuacji rodzinnej (np. konieczność opieki nad chorym członkiem rodziny)
• sytuacji zdrowotnej

Do wniosku warto dołączyć dokumenty potwierdzające podane argumenty, takie jak zaświadczenie od pracodawcy, dokumentacja medyczna czy opinie od organizacji społecznych, w których działa wnioskodawca.

Wniosek jest bezpłatny i można go złożyć na krótko przed upływem połowy okresu zakazu prowadzenia pojazdów. Z mojego doświadczenia wynika, że sąd rozpatruje taki wniosek w ciągu 2-4 miesięcy od jego złożenia.

Często zadawane pytania

Czy zakaz prowadzenia pojazdów można otrzymać tylko za jazdę po alkoholu? Nie, zakaz moze być orzeczony także w innych przypadkach, np. za spowodowanie wypadku ze skutkiem śmiertelnym czy za ucieczkę z miejsca zdarzenia.

Czy można jeździć rowerem pomimo zakazu prowadzenia pojazdów? To zależy od treści orzeczenia. Jeśli zakaz dotyczy “wszelkich pojazdów”, to obejmuje również rowery. Jeśli jest ograniczony do pojazdów mechanicznych lub konkretnej kategorii, jazda rowerem jest dozwolona.

Czy zakaz prowadzenia pojazdów obowiązuje tylko w Polsce? Nie, zakaz obowiązuje również w innych krajach Unii Europejskiej na mocy konwencji międzynarodowych.

Czy sąd może odmówić uznania zakazu za wykonany, nawet jeśli spełniam wszystkie warunki? Tak, nawet przy spełnieniu wszystkich warunków formalnych decyzja należy do sędziego, który ocenia całokształt okoliczności sprawy oraz postawę kierowcy w trakcie wykonywania zakazu.

Potrzebujesz pomocy prawnej? Skontaktuj się z Kancelarią w Jarocinie:

Adwokat Anna Konrady Kancelaria Prawna ul. Aleja Niepodległości 6, 63-200 Jarocin tel. +48 575 641 021