Rękojmia – Twoje prawa jako konsumenta w Jarocinie

Czym jest rękojmia i dlaczego warto ją znać?
Chyba każdemu z nas zdarzyło się kupić produkt, który później okazał się wadliwy. Jako adwokat z wieloletnim doświadczeniem w Jarocinie, często spotykam się z klientami, którzy nie w pełni znają swoje prawa w zakresie reklamacji. Konsument ma prawo domagać się, aby zakupiony przez niego produkt spełniał swoje zadanie. Jakie dokładnie prawa przysługują konsumentowi i na czym polega rękojmia? Wyjaśniam to szczegółowo poniżej.
Czym jest rękojmia?
Rękojmia to w skrócie – odpowiedzialność sprzedawcy za wady sprzedanych przez niego rzeczy. Została uregulowana w Kodeksie cywilnym i stanowi podstawę roszczeń konsumentów przeciwko sprzedawcom, których przedmiotem są wszelkiego rodzaju wady zakupionych rzeczy.
Rękojmia jest jedną z dwóch (obok gwarancji) możliwości reklamowania niezgodnego z umową produktu. Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną. Rękojmia ma charakter obiektywny.
Oznacza to, że odpowiedzialność sprzedawcy powstaje z mocy prawa, gdy już po zakupie – ale przed upływem wskazanego w ustawie terminu – ujawni się niezgodność towaru lub jego wadliwość. A zatem, w tym przypadku, nie ma znaczenia, czy sprzedawca ponosi winę za istnienie wady czy też nie.
Z mojej praktyki adwokackiej w Jarocinie wynika, że wielu sprzedawców próbuje uniknąć odpowiedzialności, twierdząc że “nie wiedzieli o wadzie” lub “to nie ich wina”. Pamiętaj – w przypadku rękojmi nie ma to żadnego znaczenia!
Wady fizyczne a wady prawne – jak je rozpoznać?
Wada fizyczna
Wada fizyczna oznacza niezgodność produktu z umową. Dochodzi do niej w szczególności wtedy, gdy rzecz:
- nie ma właściwości, które produkt tego rodzaju powinien mieć – np. telefon przerywa połączenia, naczynie żaroodporne pęka pod wpływem wysokiej temperatury,
- nie ma właściwości, o których konsument został zapewniony przez sprzedawcę lub reklamę – np. urządzenie medyczne nie ma właściwości leczniczych opisywanych przez pracownika sklepu,
- nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy okazji zawierania umowy, jeśli przedsiębiorca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia – np. zegarek nie jest wodoodporny na głębokości większej niż 20 m, a konsument przed zakupem poinformował sprzedawcę, że ma zamiar nurkować powyżej takich głębokości,
- została wydana kupującemu w stanie niezupełnym – np. laptop sprzedany bez ładowarki, choć powinna być w zestawie.
Z mojego doświadczenia w sądach w Jarocinie i Kaliszu wynika, że najczęściej spotykane wady fizyczne w naszym regionie dotyczą sprzętu elektronicznego, mebli oraz odzieży i obuwia.
Wada prawna
Wada prawna może polegać na tym, że kupiony przez konsumenta towar:
- jest własnością osoby trzeciej – np. pochodzi z kradzieży,
- jest obciążony prawem osoby trzeciej – np. osobie trzeciej przysługuje prawo pierwokupu,
- cechuje się ograniczeniami w korzystaniu lub rozporządzaniu nim w wyniku decyzji lub orzeczenia właściwego organu – np. został zabezpieczony w postępowaniu karnym jako dowód w sprawie.
W mojej praktyce adwokackiej w Jarocinie zdarzały się sprawy, gdzie klienci nieświadomie nabywali rzeczy pochodzące z kradzieży (szczególnie na lokalnych targowiskach czy przez internet od sprzedawców prywatnych).
Rękojmia – czego może domagać się konsument?
Jeżeli okaże się, że zakupiona rzecz ma wady, konsument może złożyć do sprzedawcy reklamację z tytułu rękojmi i zażądać jednego z czterech działań:
- wymiany towaru na nowy,
- naprawy towaru,
- obniżenia ceny,
- odstąpienia od umowy (o ile wada jest istotna).
Wybór żądania zależy od konsumenta! To bardzo ważna informacja, o której wielu mieszkańców Jarocina i okolic nie wie. Sprzedawca może nie zgodzić się z żądaniem konsumenta, ale jest wówczas zobowiązany zaproponować inne. Jego działania muszą być spójne z przesłankami dozwolonymi prawem. Pod uwagę mogą być brane następujące okoliczności:
- łatwość i szybkość wymiany lub naprawy towaru,
- charakter wady – istotna czy nieistotna,
- to, czy towar był wcześniej reklamowany.
Terminy reklamacji z tytułu rękojmi
Na złożenie reklamacji z tytułu rękojmi masz 2 lata od daty wydania towaru. Jeśli jednak wada ujawni się w ciągu pierwszego roku, domniemywa się, że istniała już w momencie zakupu – co znacznie ułatwia dochodzenie roszczeń.
Z mojego doświadczenia w sprawach konsumenckich wynika, że wielu mieszkańców Jarocina i okolicznych miejscowości (Kotlin, Żerków, Jaraczewo) zbyt długo zwleka ze złożeniem reklamacji, co może utrudnić dochodzenie roszczeń.
Przykładowa sprawa z praktyki adwokackiej
Niedawno reprezentowałam mieszkańca Jarocina, który zakupił w lokalnym sklepie elektronicznym telewizor renomowanej marki. Po kilku miesiącach użytkowania urządzenie zaczęło samoczynnie się wyłączać. Sprzedawca początkowo twierdził, że to wina nieprawidłowego użytkowania i odsyłał klienta do serwisu producenta.
Przygotowaliśmy reklamację z tytułu rękojmi, w której jasno wskazaliśmy, że:
- Odpowiedzialność z tytułu rękojmi ponosi sprzedawca, nie producent
- Wada ujawniła się w ciągu roku od zakupu, więc domniemywa się, że istniała w momencie wydania towaru
- Klient żąda wymiany telewizora na nowy, wolny od wad
Po otrzymaniu formalnej reklamacji z powołaniem się na odpowiednie przepisy Kodeksu cywilnego, sprzedawca uznał roszczenie i wymienił telewizor na nowy.
Praktyczne wskazówki dla mieszkańców Jarocina i okolic
- Zawsze zachowuj dowód zakupu – paragon, fakturę, potwierdzenie przelewu
- Reklamację składaj na piśmie – list polecony za potwierdzeniem odbioru to najlepszy sposób
- Jasno określaj swoje żądanie – wymiana, naprawa, obniżenie ceny czy odstąpienie od umowy
- Nie daj się zbyć odesłaniem do gwarancji – sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi niezależnie od gwarancji
- Nie czekaj zbyt długo – im szybciej zgłosisz wadę, tym łatwiej udowodnić, że istniała w momencie zakupu
W razie jakichkolwiek problemów z uznaniem reklamacji przez sprzedawców z Jarocina i okolic, warto skonsultować się z prawnikiem. Często sama interwencja adwokata wystarczy, by sprzedawca uznał roszczenie bez konieczności kierowania sprawy do sądu.
Potrzebujesz pomocy prawnej? Skontaktuj się z Kancelarią w Jarocinie:
Adwokat Anna Konrady Kancelaria Prawna ul. Aleja Niepodległości 6, 63-200 Jarocin tel. +48 575 641 021